Zmiana ustaleń dotyczących alimentów na dziecko

Określenie warunków związanych z płaceniem alimentów

Stosunek alimentacyjny powstaje z mocy prawa wskutek nawiązania się określonych relacji rodzinnych (pokrewieństwa, powinowactwa bądź przysposobienia), niezależnie od woli stron. Treść obowiązku wynikającego ze stosunku alimentacyjnego wprawdzie określa ustawa, w której przewidziano, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), jednak nie ma przeszkód, aby obowiązek świadczenia został skonkretyzowany w umowie, ugodzie sądowej albo w orzeczeniu sądowym (argument z art. 138).

Z literatury: „Alimentów można dochodzić w trybie postępowania sądowego. (…) Mogą być także ustalone w drodze umowy zawartej przez strony poza sądem lub w ramach toczącego się postępowania sądowego lub pojednawczego (art. 184 K.p.c.)” [Z. Krzemiński, Alimenty i ojcostwo, Kraków 2006, s. 25].

Z orzecznictwa (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 4 grudnia 2013 r., sygn. akt III CZP 85/1), wynika, że „nie ma przeszkód, aby obowiązek świadczenia został skonkretyzowany w umowie, ugodzie sądowej albo w orzeczeniu sądowym (argument z art. 138 k.r.o.).”, ponieważ „stosunek alimentacyjny nie wyróżnia się niczym szczególnym na tle innych stosunków prawnych, które powstają z mocy samego prawa i mają pozaumowną podstawę”.

Zmiana umowy dotyczącej alimentów

W razie zmiany potrzeb uprawnionego lub majątkowych możliwości zobowiązanego można żądać zmiany umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego przez notariusza. Rozwiązanie takie ma ścisły związek z tym, że obowiązek alimentacyjny co do zasady nie jest wykonywany jednorazowo i obejmuje świadczenia powtarzające się, które przeważnie są realizowane przez dłuższy okres. Uzasadnia to potrzebę wprowadzenia mechanizmu, który umożliwia odpowiednią modyfikację treści obowiązku alimentacyjnego w przypadku, gdy zmianie ulega sytuacja, w jakiej znajduje się osoba uprawniona lub zobowiązana do alimentacji. Jest to konstrukcja prawna, którą prawodawca zazwyczaj posługuje się w odniesieniu do stosunków prawnych mających charakter trwały (ciągły). Przykładem jest art. 907 § 2 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym gdy obowiązek płacenia renty wynika z ustawy, każda ze stron może w razie zmiany stosunków żądać zmiany wysokości lub okresu trwania renty, chociażby zostały ustalone w orzeczeniu sądowym lub w umowie.

Niemniej jednak należy pamiętać, że skoro zmiana umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego może oznaczać zmianę wysokości świadczenia alimentacyjnego lub czasu trwania tego obowiązku, tylko zmiana stosunków, która zaistniała po zawarciu umowy, uzasadnia żądanie jej zmiany. Zmiana stosunków może oznaczać zmniejszenie się lub zwiększenie się możliwości finansowych zobowiązanego lub wzrost lub zmniejszenie się potrzeb uprawnionego. Chodzi tu o zmianę wszelkich czynników mających wpływ na potrzeby i możliwości zarobkowe i majątkowe stron. Ważne jest, aby zmiana miała charakter istotny. Natomiast fakt, czy zmiana jest na tyle istotna, żeby zmodyfikować stosunek alimentacyjny – należy do samych stron umowy alimentacyjnej. Niepotrzebna tu jest ingerencja sądów czy też innych organów. Zasada swobody umów umożliwia uprawnionemu i zobowiązanemu takie ułożenie elementów stosunku alimentacyjnego, aby każda z osób była zadowolona.

Sądowa zgoda na zmianę alimentów

Brak zgody Pana byłej konkubiny na zmianę umowy może spowodować konieczność skorzystania z drogi sądowej.

Proszę pamiętać, że jeżeli umowa o alimenty została zawarta w formie aktu notarialnego (u notariusza), to również zmiany tejże umowy muszą mieć taką samą postać, tj. aktu notarialnego.