Kategorie
Alimenty na dziecko Alimenty na żonę Alimenty na męża Alimenty na rodzica Zaległości alimentacyjne Wysokość alimentów Uchylenie alimentów Alimenty na wnuki InneAutor: Katarzyna Bereda • Opublikowane: 2022-05-17 • Aktualizacja: 2025-01-17
Jestem 2 lata po rozwodzie. Dzieci według wyroku sądu pozostały przy matce, a ja zostałem obciążony kosztami alimentów, które oczywiście regularnie spłacam. Sytuacja zmieniła się kilka miesięcy temu, kiedy jedno z dzieci zadecydowało, za zgodą matki, że będzie mieszkać ze mną. Aktualnie utrzymuję dziecko, a oprócz tego płacę alimenty na dziecko, które przebywa w moim domu. Jak tę sytuację prawnie rozwiązać i czy mogę domagać się zwrotu alimentów, które do tej pory zapłaciłem za okres, kiedy dziecko mieszkało u mnie? Czy by sprawę usankcjonować, wystarczy umowa notarialna z byłą małżonką, czy muszę wnieść sprawę do sądu?
Jeżeli dziecko zamieszkuje u Pana, to alimenty przekazywane dla żony są niezasadne i powinien Pan jak najszybciej ukonstytuować ten stan.
Zgodnie z treścią art. 135 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego „zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego”.
Zgodnie natomiast z treścią art. 133 § 1 „rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania”.
Artykuł 133 § 1 przewiduje szczególną przesłankę alimentacji dzieci przez rodziców. Jest nią niemożność samodzielnego utrzymania się przez dziecko. Jednak rodzice nie są zobowiązani świadczyć alimentów, jeżeli dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania (zob. art. 103).
Z uwagi na to, jeżeli dziecko zamieszkuje z Panem, całkowicie nieuzasadnione jest, aby płacił Pan alimenty na dziecko byłej żonie. Ma więc Pan obecnie dwa wyjścia. Może Pan bowiem skierować do sądu rejonowego, wydział rodzinny i nieletnich, pozew o uchylenie alimentów. Jednocześnie może Pan złożyć pozew o uregulowanie alimentów, aby były płatne do Pana rąk. Jeżeli jednak są Państwo zgodni w powyższej kwestii, mogą się Państwo udać do mediatora, z którym sporządzą Państwo umowę w tym zakresie, a on skieruje ją do sądu w celu nadania klauzuli wykonalności. Postępowanie przed mediatorem jest oczywiście szybsze i tańsze, dlatego polecam tę kwestię. Listę mediatorów z Pana regionu znajdzie Pan na stronie sądu rejonowego miejsca zamieszkania. Co do zwrotu alimentów – może Pan złożyć pozew o zwrot świadczenia nienależnego, ale co do zasady, z uwagi na liczne orzecznictwo w tej kwestii, zwrot alimentów przysługuje niezwykle rzadko.
Sądy bowiem powołują się na zasady współżycia społecznego, kwestie rodzinne i zużycie tych środków na potrzeby rodzinne – co do zasady sądy nie przysądzają więc takiego zwrotu. Jeżeli dziecko mieszka u Pana, to Pan powinien był zadbać o jak najszybsze uchylenie tego obowiązku.
Zmiana decyzji nastolatka
Pan Kowalski, po rozwodzie, płacił alimenty na dwójkę dzieci, które mieszkały z matką. Starszy syn, 16-letni Janek, po kłótni z matką, zdecydował się zamieszkać z ojcem. Matka wyraziła na to zgodę. Pan Kowalski, mimo że utrzymywał syna, nadal otrzymywał wezwania do zapłaty alimentów na niego. Zdezorientowany, skontaktował się z prawnikiem, który doradził mu złożenie do sądu wniosku o zmianę wyroku alimentacyjnego. Sąd, po zapoznaniu się z sytuacją, uchylił obowiązek alimentacyjny Pana Kowalskiego względem Janka, ponieważ ten mieszkał z nim i był przez niego utrzymywany. Przykład ten pokazuje, jak ważna jest formalna zmiana orzeczenia sądu w przypadku zmiany miejsca zamieszkania dziecka, aby uniknąć niesłusznych obciążeń finansowych.
Ugoda między rodzicami
Pani Nowakowska i Pan Wiśniewski rozwiedli się kilka lat temu. Córka, Zosia, mieszkała z matką, a ojciec płacił alimenty. Po pewnym czasie, ze względu na zmianę pracy Pani Nowakowskiej i częste delegacje, Zosia zaczęła spędzać coraz więcej czasu u ojca. Ostatecznie rodzice doszli do porozumienia, że Zosia zamieszka na stałe z Panem Wiśniewskim. Zamiast od razu kierować sprawę do sądu, skorzystali z mediacji. Mediator pomógł im sporządzić ugodę, w której ustalono, że obowiązek alimentacyjny Pana Wiśniewskiego ustaje, a Pani Nowakowska będzie partycypować w kosztach utrzymania córki, np. poprzez zakup ubrań czy opłacanie zajęć dodatkowych. Ugoda ta została następnie zatwierdzona przez sąd. Ten przykład ilustruje, że polubowne rozwiązanie sprawy, z pomocą mediatora, może być szybsze i mniej stresujące dla wszystkich stron, szczególnie dla dziecka.
Brak formalnego uregulowania i jego konsekwencje
Pan Malinowski płacił alimenty na syna, który mieszkał z matką. W pewnym momencie syn wyprowadził się do ojca. Pan Malinowski, ufając ustnemu porozumieniu z byłą żoną, przestał płacić alimenty, nie podejmując żadnych kroków prawnych. Po kilku miesiącach była żona wniosła sprawę do komornika o egzekucję zaległych alimentów. Okazało się, że mimo iż syn mieszkał z ojcem, formalnie nadal obowiązywał wyrok sądu nakazujący Panu Malinowskiemu płacenie alimentów matce. Ten przykład pokazuje, jak istotne jest formalne uregulowanie sytuacji poprzez złożenie odpowiedniego wniosku do sądu lub zawarcie ugody zatwierdzonej przez sąd. Brak formalnego uregulowania może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych.
Zmiana miejsca zamieszkania dziecka, w szczególności przeprowadzka do rodzica zobowiązanego do płacenia alimentów, rodzi konieczność uregulowania tej kwestii prawnie. Samo ustne porozumienie z drugim rodzicem nie jest wystarczające i może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych. Najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest złożenie do sądu wniosku o zmianę wyroku alimentacyjnego, uwzględniającego nową sytuację. Alternatywnie, można skorzystać z mediacji i zawrzeć ugodę, która po zatwierdzeniu przez sąd będzie miała moc prawną. Należy pamiętać, że formalne uregulowanie kwestii alimentów jest kluczowe dla uniknięcia przyszłych problemów i zabezpieczenia interesów zarówno dziecka, jak i obojga rodziców. Zaniechanie działań prawnych może skutkować egzekucją komorniczą, nawet jeśli dziecko faktycznie mieszka z rodzicem płacącym alimenty. Dlatego też, w przypadku zmiany miejsca zamieszkania dziecka, niezwłocznie należy podjąć odpowiednie kroki prawne.
Potrzebujesz porady prawnej w sprawach rodzinnych, a w szczególności dotyczących alimentów i zmian w opiece nad dzieckiem? Oferujemy profesjonalne porady prawne online, dostosowane do Twojej indywidualnej sytuacji. Dzięki konsultacjom online z doświadczonym prawnikiem, uzyskasz rzetelną i kompleksową informację na temat przysługujących Ci praw i obowiązków, a także pomoc w przygotowaniu niezbędnych dokumentów i pism procesowych. Zapewniamy dyskrecję, wygodę i oszczędność czasu. Skontaktuj się z nami już dziś, aby uzyskać fachową pomoc prawną bez wychodzenia z domu.
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
Porady Prawne online
Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.
Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.
Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu