Kategorie
Alimenty na dziecko Alimenty na żonę Alimenty na męża Alimenty na rodzica Zaległości alimentacyjne Wysokość alimentów Uchylenie alimentów Alimenty na wnuki InneZaległe alimenty na dziecko a ślub z ojcem dziecka
Autor: Katarzyna Bereda • Opublikowane: 2022-05-05 • Aktualizacja: 2025-01-17
Chciałabym zapytać, jak zrealizować należność od ojca z tytułu alimentów? Od czerwca 2017 roku do września 2021 roku nie płacił alimentów – 1000 zł miesięcznie. Od czerwca 2017 do maja 2020 byliśmy w konkubinacie, w czerwcu 2021 roku pobraliśmy się, obecnie jesteśmy w trakcie rozwodu. Jak mogę uzyskać zaległe alimenty i czy wzięcie w międzyczasie ślubu zwalnia ojca z płatności tych alimentów?
Płacenie alimentów na dziecko
W pierwszej kolejności podnoszę, iż zgodnie z treścią art. 135 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego „zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego”.
Zgodnie natomiast z treścią art. 133 § 1 „rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania”.
Artykuł 133 § 1 przewiduje szczególną przesłankę alimentacji dzieci przez rodziców. Jest nią niemożność samodzielnego utrzymania się przez dziecko. Jednak rodzice nie są zobowiązani świadczyć alimentów, jeżeli dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania (zob. art. 103).
Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka nie jest ograniczony żadnym sztywnym terminem i nie ustaje w związku z osiągnięciem przez dziecko określonego wieku lub stopnia wykształcenia.
Ustanie obowiązku alimentacji
Zasadniczą okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie tego obowiązku, jest to, czy dziecko jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Rodzice mogą być zobowiązani świadczyć alimenty dziecku pełnoletniemu w szczególności, jeżeli kształci się, jest dotknięte niepełnosprawnością lub chorobą. W orzecznictwie wskazuje się, że orzekając o tym obowiązku, należy brać pod uwagę, czy osobiste zdolności i cechy charakteru dziecka pełnoletniego pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie przez nie kształcenia.
Jak Pani więc widzi powyżej, obowiązek alimentacyjny trwa tak długo – jeżeli dziecko – nawet dorosłe – nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Jeżeli dziecko nie uczy się, a pracuje zawodowo, to co do zasady obowiązek alimentacyjny powinien zostać uchylony – jednak z tym roszczeniem powinniście Państwo wystąpić do sądu, bowiem uchylenie alimentów nie następuje z mocy prawa – konieczne jest w tym zakresie orzeczenie sądu.
Dochodzenie zaległych alimentów
Jeżeli chodzi natomiast o dochodzenie zaległych alimentów, to jak najbardziej może Pani skierować sprawę do komornika w celu egzekucji zaległych alimentów, a także bieżących – dopóki obowiązek alimentacyjny nie zostanie uchylony. Proszę mieć jednak na uwadze, iż roszczenie w przedmiocie alimentów ulega przedawnieniu.
Zgodnie z treścią art. 137 § 1 Kodeksu rodzinnego roszczenia o świadczenia alimentacyjne przedawniają się z upływem lat trzech. Niniejszy przepis przewiduje, że termin przedawnienia roszczenia o świadczenia alimentacyjne wynosi 3 lata. Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne (art. 120 § 1 zd. 1 Kodeksu cywilnego).
Roszczenie o świadczenie alimentacyjne staje się wymagalne z dniem, w którym spełnione zostały wszystkie przesłanki alimentacji uprawnionego przez zobowiązanego. Bieg przedawnienia liczy się osobno co do każdego świadczenia okresowego, a więc obowiązku, który został określony jako miesięczny (zob. m.in. Ignatowicz, Nazar, Prawo rodzinne, 2016, s. 628). Z uwagi na powyższe, może Pani dochodzić ewentualnej zapłaty jedynie za ostatnie 3 lata.
Przykłady
Samotna matka i długotrwałe unikanie płatności
Pani Anna samotnie wychowuje dwójkę dzieci. Sąd zasądził alimenty na każde z nich w wysokości 800 zł miesięcznie. Ojciec dzieci, pan Jan, przez kilka lat regularnie unikał płatności, tłumacząc się problemami finansowymi. Pani Anna, pracując na pół etatu, miała trudności z pokryciem wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem dzieci. Zgromadziło się znaczne zadłużenie alimentacyjne. Dopiero po kilku latach, z pomocą prawnika, pani Anna skierowała sprawę do komornika. Egzekucja okazała się skuteczna, ale odzyskanie całości zaległych środków było trudne ze względu na ograniczone możliwości finansowe dłużnika. Ten przykład pokazuje, jak długotrwałe unikanie płatności alimentów może znacząco pogorszyć sytuację materialną rodziny i jak ważna jest szybka reakcja i egzekwowanie należnych świadczeń. Podkreśla również, że choć można dochodzić zaległych alimentów, to odzyskanie całości długu może być utrudnione.
Związek partnerski, ślub i rozwód a zaległe alimenty
Pan Piotr i pani Ewa żyli w nieformalnym związku, z którego urodziło się dziecko. Sąd ustalił alimenty, które pan Piotr początkowo płacił nieregularnie, a potem zaprzestał ich uiszczania. Po kilku latach para wzięła ślub, a po kolejnych kilku latach doszło do rozwodu. Pani Ewa zastanawiała się, czy fakt zawarcia związku małżeńskiego zwalnia pana Piotra z obowiązku zapłaty zaległych alimentów z okresu przed ślubem. Okazało się, że ślub nie ma wpływu na powstałe wcześniej zadłużenie alimentacyjne. Pani Ewa, po konsultacji z prawnikiem, skierowała sprawę do komornika, odzyskując część zaległych środków. Ten przykład ilustruje, że zawarcie związku małżeńskiego z osobą, która ma zaległości alimentacyjne wobec dziecka, nie powoduje umorzenia tych zaległości.
Pełnoletność dziecka i kontynuacja nauki a zaległe alimenty
Pan Marek płacił alimenty na syna do momentu ukończenia przez niego 18 lat. Syn rozpoczął studia, ale ojciec uznał, że obowiązek alimentacyjny wygasł. Matka syna, pani Katarzyna, skierowała sprawę do sądu, argumentując, że syn kontynuuje naukę i nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Sąd przyznał jej rację, orzekając o kontynuacji obowiązku alimentacyjnego. Dodatkowo, pani Katarzyna wystąpiła o egzekucję zaległych alimentów za okres, w którym ojciec ich nie płacił, mimo że syn kontynuował naukę. Ten przykład pokazuje, że obowiązek alimentacyjny nie ustaje automatycznie z osiągnięciem przez dziecko pełnoletności, zwłaszcza gdy kontynuuje ono naukę i nie jest samodzielne finansowo. Podkreśla również, że można dochodzić zaległych alimentów nawet po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności, jeśli w danym okresie istniał prawny obowiązek ich płacenia.
Podsumowanie
Kwestia zaległych alimentów jest złożona i wymaga znajomości przepisów prawa rodzinnego oraz procedur egzekucyjnych. Obowiązek alimentacyjny trwa tak długo, jak długo dziecko nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, co dotyczy również osób pełnoletnich kontynuujących naukę. Zawarcie związku małżeńskiego z osobą zobowiązaną do alimentów nie zwalnia jej z powstałych wcześniej długów. Dochodzenie zaległych alimentów jest możliwe poprzez skierowanie sprawy do komornika, jednak należy pamiętać o przedawnieniu roszczeń, które wynosi 3 lata. W przypadku bezskutecznej egzekucji komorniczej istnieje możliwość skorzystania z Funduszu Alimentacyjnego. Warto pamiętać o terminowym działaniu i korzystaniu z pomocy prawnej w celu skutecznego dochodzenia należnych świadczeń.
Oferta porad prawnych
Potrzebujesz pomocy prawnej w sprawach rodzinnych, a w szczególności dotyczących alimentów? Oferujemy profesjonalne porady prawne online, dostosowane do Twojej indywidualnej sytuacji. Nasi doświadczeni prawnicy specjalizują się w prawie rodzinnym i opiekuńczym, zapewniając kompleksowe wsparcie w zakresie dochodzenia alimentów, ustalania ich wysokości, egzekucji zaległych świadczeń oraz innych kwestii związanych z prawem rodzinnym. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać szybką i rzetelną pomoc prawną bez wychodzenia z domu. Zapewniamy poufność i profesjonalne podejście do każdej sprawy.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
Porady Prawne online
Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.
Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.
Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu