Rozwód z orzeczeniem o winie a wysokość alimentów, jak zmienić wyrok?

Rozwód z orzeczeniem o winie a alimenty

To, czy sąd uwzględni roszczenie o uchylenie obowiązku alimentacyjnego, zależy od tego, czy alimenty zostały orzeczone na podstawie tego, że został Pan uznany za jedynie winnego rozpadu pożycia małżeńskiego stron – jeżeli tak, to niestety sąd takiego obowiązku nie uchyli, a może jedynie ewentualnie go zmniejszyć, gdy poda Pan powyższe okoliczności – będzie to jednak zależne od decyzji sądu i postawy stron postępowania.

Zgodnie z treścią art. 60 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (w skrócie K.r.io.): „Jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku”.

Przesłanką rozszerzonego obowiązku alimentacyjnego małżonka, który w wyroku rozwodowym został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, jest ustalenie, że rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego. Ocena, czy nastąpiło takie pogorszenie, zależy od porównania sytuacji, w jakiej niewinny małżonek znalazł się wskutek orzeczenia rozwodu, z sytuacją, w jakiej znajdowałby się, gdyby rozwodu nie orzeczono i gdyby pożycie małżonków funkcjonowało prawidłowo. Dla tej oceny nie mają natomiast istotnego znaczenia zmiany, jakie nastąpiły w położeniu małżonka niewinnego w czasie między faktycznym rozłączeniem małżonków a orzeczeniem rozwodu [por. wyr. SN z 7.1.1969 r., sygn. akt II CR 528/68, OSN 1969, Nr 10, poz. 179 oraz z 28.10.1980 r., sygn. akt III CRN 222/80, OSN 1981, Nr 5, poz. 90 z glosą A. Szpunara, PiP 1982, Nr 5–6, s. 150, oraz tezę XIII wytycznych SN z 1987 r., zgodnie z którą: „Przy ocenie, czy nastąpiło istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego (art. 60 § 2 K.r.io.), należy brać pod uwagę warunki materialne tego małżonka, jakie miałby, gdyby drugi z małżonków spełniał należycie swoje obowiązki i gdyby małżonkowie kontynuowali pożycie”].

W orzecznictwie przyjmuje się, iż obowiązek alimentacyjny małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia nie sięga wprawdzie – przynajmniej z reguły – tak daleko, aby miał zapewnić małżonkowi niewinnemu równą stopę życiową, niemniej jednak, w zależności od okoliczności konkretnej sprawy, zakres przyczyniania się małżonka wyłącznie winnego do utrzymania małżonka niewinnego mieści się między granicą, poniżej której istnieje już niedostatek, a granicą, której przekroczenie byłoby zrównaniem stopy życiowej obojga małżonków (por. wyr. SN z 28.10.1980 r., sygn. akt III CRN 222/80, OSN 1981, Nr 5, poz. 90 oraz uzasadnienie tezy XIII wytycznych SN z 1987 r.).

Zmniejszenie obowiązku alimentacyjnego

Z uwagi na powyższe, jeżeli doszło do rozwodu wyłącznie z Pana winy, to była żona – niezależnie od tego, czy ponownie zawarł Pan związek małżeński – może dalej pobierać alimenty. I niestety powołane przez Pana okoliczności nie są podstawą do ich uchylenia. Bardziej zasadne w powyższym aspekcie będzie złożenie pozwu o zmniejszenie obowiązku alimentacyjnego i powołanie powyższych okoliczności, albowiem – jak Pan widzi – Pana sytuacja majątkowa również uległa pogorszeniu, co może wpłynąć na zmniejszenie Pana obowiązku. Musi Pan bowiem wykazać gorszą sytuację materialną, aniżeli ta, która była brana pod uwagę przy orzekaniu wysokości alimentów.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 1969 r., sygn. akt II CR 528/68
3. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 października 1980 r., sygn. akt III CRN 222/80