Przedłużanie okresu studiów przez córkę a alimenty

Uchylenie obowiązku alimentacyjnego wobec studiującej córki

Niestety nie ma w ustawie określonych sztywnych reguł, do kiedy należy się dziecku obowiązek alimentacyjny – każdorazowo sprawa ta jest indywidualna. Jeżeli córka nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie i np. dalej pobiera naukę oraz nie pracuje, to Pana roszczenie o uchylenie nie będzie zasadne. Jednak jeżeli córka studiuje w trybie zaocznym i ma możliwość pracy w tygodniu, to w mojej ocenie roszczenie o uchylenie będzie zasadne. Wobec także Pana choroby i pogarszającej się sytuacji majątkowej, proponuję spróbować uchylić obowiązek alimentacyjny lub znacznie go zmniejszyć. W mojej ocenie, w przedstawionym przez Pana przypadku, istnieje podstawa do uchylenia obowiązku alimentacyjnego.

Zgodnie z treścią art. 135 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego „zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego”.

Niemożność samodzielnego utrzymania się przez dziecko

Zgodnie natomiast z treścią art. 133 § 1 „rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania”.

Artykuł 133 § 1 przewiduje szczególną przesłankę alimentacji dzieci przez rodziców. Jest nią niemożność samodzielnego utrzymania się przez dziecko. Jednak rodzice nie są zobowiązani świadczyć alimentów, jeżeli dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania (zob. art. 103). Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka nie jest ograniczony żadnym sztywnym terminem i nie ustaje w związku z osiągnięciem przez dziecko określonego wieku lub stopnia wykształcenia. Zasadniczą okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie tego obowiązku, jest to, czy dziecko jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Rodzice mogą być zobowiązani świadczyć alimenty dziecku pełnoletniemu w szczególności, jeżeli kształci się, jest dotknięte niepełnosprawnością lub chorobą.

Ciągłe przedłużanie okresu studiów

W orzecznictwie wskazuje się, że orzekając o tym obowiązku, należy brać pod uwagę, czy osobiste zdolności i cechy charakteru dziecka pełnoletniego pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie przez nie kształcenia. W nauce prawa podnosi się, że wprowadzenie komentowanej regulacji „stanowi podsumowanie orzecznictwa Sądu Najwyższego, który pod rządami poprzednio obowiązujących przepisów dopuszczał możliwość uchylenia się przez rodziców od obowiązku alimentacyjnego względem pełnoletniego dziecka jeżeli »nie dokłada ono starań w celu uzyskania możliwości samodzielnego utrzymania się«. Sytuacja taka ma miejsce, na przykład gdy pełnoletnie dziecko, już przygotowane do pracy, zaniedbuje studia, z własnej winy nie zdając egzaminów(…)” (tak J. Zatorska, Komentarz do zmiany art. 133, Nb 3).

Wskazuje się, że w danych okolicznościach takim zachowaniem może być m.in. „nieuczestniczenie w zajęciach studenckich i brak pozytywnych wyników egzaminów i zaliczeń, powtarzanie roku, niepodjęcie studiów pomimo uzyskania środków finansowych na zapłatę czesnego albo czynszu na najem mieszkania, podejmowanie studiów na kolejnym kierunku itd.” (tak J. Haberko, Charakter prawny relacji, s. 54).

Z uwagi na to, jeżeli córka uczy się, ale ma możliwość podjęcia pracy, jednak jej nie szuka, a więc jak wskazał SN powyżej – zaniedbuje ten obowiązek, możliwe jest uchylenie się od ponoszenia obowiązku alimentacyjnego. Jednocześnie, jeżeli Pana zdolności finansowe znacznie się pogorszyły, można rozważyć zaprzestania uiszczania alimentów, albowiem Państwa możliwości finansowe na to nie pozwalają. Wskazuje na to treść art. 135 Kodeksu cywilnego, który różnicuje obowiązek alimentacyjny w zależności od Pana sytuacji majątkowej.

Z uwagi na powyższe proszę spróbować skierować do sądu pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego, powołując się na wspomniane okoliczności i zamieszczając materiał dowodowy potwierdzający Pana obecną sytuację zdrowotną, alternatywnie proszę wnieść o ewentualne obniżenie obowiązku alimentacyjnego.