Kategorie
Alimenty na dziecko Alimenty na żonę Alimenty na męża Alimenty na rodzica Zaległości alimentacyjne Wysokość alimentów Uchylenie alimentów Alimenty na wnuki InnePowództwo o ustalenie ojcostwa i alimentów na dziecko
Autor: Marek Gola • Opublikowane: 2023-09-17 • Aktualizacja: 2025-03-14
Kiedy zaszłam w ciążę, partner mnie zostawił i zupełnie się mną nie interesował. Gdy urodziło się dziecko, stwierdził, że to nie jego. Potem na krótko zmienił zachowanie i odwiedził nas dwa razy, przy czym stwierdził, że jak dziecko będzie miało 3 miesiące, to przyjedzie i zrobimy badania na ojcostwo. Już minęło 4 miesiąc i z jego strony brak kontaktu. Powinna również dodać, że w trakcie ciąży a także od urodzenia dziecka nie otrzymałam od niego żadnej pomocy finansowej, ani złotówki. Mam tego dość. Czy powinnam sama założyć sprawę o ustalenie ojcostwa, a potem osobno o alimenty? Były partner pracuje za granicą i nieźle mu się powodzi. Wobec takiego traktowania mnie i dziecka doszłam do wniosku, że należy go pozbawić kontaktów z dzieckiem, czy jest na to szansa i czy to kolejna sprawa, którą trzeba założyć w sądzie?
Sprawa o ustalenie ojcostwa i alimentów na dziecko
Podstawa prawna: przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.).
Ma Pani prawo założyć w sądzie jedną sprawę, w której nastąpi ustalenie ojcostwa, określona zostanie wysokość alimentów, jak też sąd pochyli się nad władzę rodzicielską. W rozstrzygnięciu tym sąd może ojca dziecka pozbawić władzy rodzicielskiej względnie ją ograniczyć. Jeśli jednak ojciec dziecka zaczął się nim interesować, nie można wykluczyć ustalenia kontaktów z dzieckiem. Jednakże z uwagi na fakt, iż ojciec dziecka prawie go nie zna, kontakt ten winieni być ustalony wyłącznie w Pani obecności i w miejscu zamieszkania dziecka. Istotne znaczenie w tej sytuacji ma bowiem ma przepis:
„Art.113 § 1 Niezależnie od władzy rodzicielskiej rodzice oraz ich dziecko mają prawo i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów.
§ 2. Kontakty z dzieckiem obejmują w szczególności przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) i bezpośrednie porozumiewanie się, utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej.”
Pozbawienie, ograniczenie kontaktów z dzieckiem
W orzecznictwie Sądu Najwyższego ukształtował się jednolity pogląd, zapoczątkowany uchwałą pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 1968 r., III CZP 70/66 (OSNCP 1968, nr 5, poz. 77), że prawo do utrzymywania kontaktu z dzieckiem nie należy do sprawowania władzy rodzicielskiej (w uchwale: „nie zależy od sprawowania władzy rodzicielskiej)”.
Jak czytamy w uzasadnieniu uchwały Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2006 r.,III CZP 98/05: władza rodzicielska, co wynika z całokształtu przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, a zwłaszcza z art. 95 § 1, art. 96 i 98 § 1, stanowi ogół obowiązków i praw względem dziecka, mających na celu zapewnienie mu należytej pieczy i strzeżenie jego interesów. Zakres władzy rodzicielskiej nie oznacza wyłączności rodziców w stosunku do dziecka i powinna być ona wykonywana tak, jak wymaga dobro i interes dziecka. Rodzicom przysługuje prawo do osobistej styczności z dzieckiem, jest ono ich prawem osobistym i niezależnym od władzy rodzicielskiej. Przysługuje rodzicom, mimo pozbawienia ich władzy rodzicielskiej, jej zawieszenia lub ograniczenia. Pozbawienie lub ograniczenie tych kontaktów wymaga odrębnego orzeczenia przez sąd, takie bowiem uregulowanie zawarte jest w odrębnym przepisie kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (art. 113).
Zakaz kontaktu ojca z dzieckiem trudno będzie wywalczyć, ale jest to możliwe. Tym samym bardzo proszę o zastanowienie się, co ma przemawiać za tym, aby kontakt się nie odbywał, względnie w jaki sposób widzi Pani możliwość kontaktu ojca z dzieckiem.
Pani wola to jedno, a uprawnienie ojca to drugie. Sąd musi ocenić, czy zachodzą okoliczności, by dziecko w ogóle nie kontaktowało się z ojcem. Przy czym sąd ocenia stan na dzień orzekania, a nie na dzień zachowania. Zatem gdyby ojciec dziecka zmienił swoje zachowanie, to może mieć Pani problem z całkowitym zakazem kontaktu.
Przykłady
Brak zainteresowania i uchylanie się od odpowiedzialności
Pani Anna zaszła w ciążę, ale jej partner zerwał kontakt i nie interesował się ani nią, ani dzieckiem. Po narodzinach dziecka twierdził, że to nie jego i unikał odpowiedzialności. Mimo że obiecał przeprowadzenie badań DNA, nie dotrzymał słowa. Pani Anna zdecydowała się wnieść sprawę o ustalenie ojcostwa i alimenty. Sąd przyznał jej rację, zobowiązując ojca do płacenia alimentów oraz ograniczył jego kontakty z dzieckiem do spotkań w obecności matki.
Ojciec z zagranicy unikający obowiązków
Pani Marta wychowywała syna bez wsparcia finansowego od ojca dziecka, który mieszkał i pracował za granicą. Pomimo stabilnej sytuacji materialnej, mężczyzna nie płacił alimentów i nie wykazywał zainteresowania dzieckiem. Po złożeniu pozwu o ustalenie ojcostwa i alimenty, sąd uznał mężczyznę za ojca i ustalił wysoką kwotę alimentów ze względu na jego dobre zarobki.
Manipulacja i unikanie badań DNA
Pani Katarzyna spotykała się z mężczyzną, który po rozstaniu kwestionował ojcostwo ich córki. Twierdził, że jest gotów na badania DNA, ale wielokrotnie je odwlekał. Pani Katarzyna złożyła pozew o ustalenie ojcostwa i alimenty. Sąd nakazał badania DNA, które potwierdziły ojcostwo. Ojciec został zobowiązany do płacenia alimentów i otrzymał ograniczone prawo do kontaktu z dzieckiem, ze względu na wcześniejsze unikanie odpowiedzialności.
Podsumowanie
W sytuacji, gdy ojciec dziecka kwestionuje swoje ojcostwo i unika odpowiedzialności, możliwe jest wniesienie jednej sprawy sądowej o ustalenie ojcostwa, alimenty oraz uregulowanie władzy rodzicielskiej i kontaktów z dzieckiem. Sąd, kierując się dobrem dziecka, może ograniczyć lub nawet pozbawić ojca władzy rodzicielskiej oraz ustalić zasady kontaktów. Warto jednak pamiętać, że całkowite zakazanie kontaktów jest trudne do uzyskania i wymaga udowodnienia, że takie działanie jest w najlepszym interesie dziecka. Skuteczna walka o prawa dziecka wymaga odpowiedniej argumentacji i przedstawienia dowodów w sądzie.
Oferta porad prawnych
Jeśli znajdujesz się w trudnej sytuacji związanej z ustaleniem ojcostwa, alimentami lub uregulowaniem kontaktów z dzieckiem, skorzystaj z profesjonalnych porad prawnych online. Oferujemy szybką i rzetelną pomoc prawną bez wychodzenia z domu. Nasi prawnicy odpowiedzą na Twoje pytania, pomogą przygotować niezbędne dokumenty oraz doradzą, jak skutecznie dochodzić swoich praw przed sądem. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać wsparcie dopasowane do Twojej sytuacji.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
2. Uchwała pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 1968 r., III CZP 70/66
Porady Prawne online
Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.
Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.
Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu