Nieprawomocny wyrok sądu w sprawie ustania alimentów

Apelacja w sprawie alimentów

Uprzejmie informuję, że dopóki orzeczenie nie jest prawomocne, to nie wywołuje skutków prawnych. Wniesienie apelacji oznacza, że sąd odwoławczy będzie musiał ponownie zapoznać się ze sprawą i albo:

1) oddali apelację, wówczas wyrok sądu pierwszej instancji stanie się prawomocny, tj. taki, który będzie wywoływać skutki prawne,

2) zmieni zaskarżony wyrok,

3) uchyli zaskarżony wyrok i przekaże sprawę do ponownego rozpoznania, np. gdy zajdzie konieczność przeprowadzenia całego postępowania dowodowego.

Zgodnie z art. 363 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2021 r., poz. 1805), zwanej dalej w skrócie K.p.c., „orzeczenie sądu staje się prawomocne, jeżeli nie przysługuje co do niego środek odwoławczy lub inny środek zaskarżenia”. „Prawomocność orzeczenia stwierdza na wniosek strony sąd pierwszej instancji, a dopóki akta sprawy znajdują się w sądzie drugiej instancji – ten sąd” (art. 364 § 1 K.p.c.). Warto podkreślić, że orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby (art. 365 § 1 K.p.c.).

Powyższe oznacza, że dopiero po rozpoznaniu apelacji przez sąd drugiej instancji i w wypadku jej oddalenia będzie Pan zwolniony z obowiązku dokonywania świadczeń alimentacyjnych. Nadto w wyroku sąd wskazał, od jakiego momentu ustaje ten obowiązek alimentacyjny, zatem będzie Pan uprawniony do żądania zwrotu dokonanych wpłat po terminie wskazanym w wyroku sądu.

Wniosek o udzielenie zabezpieczenia powództwa

W opisanej przez Pana sytuacji warto rozważyć złożenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia powództwa. Postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia normuje sytuację stron postępowania do czasu jego prawomocnego zakończenia. Zgodnie z art. 730 § 1 K.p.c. „w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia. Sąd może udzielić zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania lub w jego toku”. Jedynym z typowych sposób zabezpieczenia roszczenia w sprawie o uchylenie obowiązku alimentacyjnego jest zawieszenie postępowania egzekucyjnego, w przypadku którym takie postępowanie się toczy. W tym miejscu zasadne jest powołanie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 1980 r., sygn. akt. III CZP 60/80, zgodnie z którą: „Zabezpieczenie powództwa przewidzianego w art. 138 K.r.io. o uchylenie lub obniżenie obowiązku alimentacyjnego przez zawieszenie postępowania egzekucyjnego nie jest wyłączone. Ze względu jednak na potrzebę szczególnej ochrony interesu osoby uprawnionej do alimentacji zawieszenie postępowania egzekucyjnego może mieć miejsce tylko wówczas, gdy powództwo jest uwiarygodnione w wysokim stopniu”. Innym sposobem zabezpieczenia jest składanie do depozytu sądowego wymaganych alimentów.

Udzielenie zabezpieczenia następuje na wniosek strony, jeżeli strona uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Warto podkreślić, że interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia albo w inny sposób uniemożliwi, lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Dodatkowo przy wyborze sposobu zabezpieczenia sąd uwzględni interesy stron lub uczestników postępowania w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę (art. 730¹ K.p.c.).

Wniosek o zabezpieczenie musi mieć formę pisma procesowego. Konieczne jest również uiszczenie opłaty stałej od wniosku w wysokości 100,00 zł. Zgodnie z art. 68 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1125) opłatę stałą w kwocie 100,00 zł pobiera się od wniosku o udzielenie, zmianę lub uchylenie zabezpieczenia roszczenia.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
3. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 1980 r., sygn. akt. III CZP 60/80