Jak ustalić wysokość alimentów po rozstaniu, gdy jedno z rodziców mieszka za granicą?

Potrzeby dziecka i możliwości zarobkowe rodzica – określenie wysokości alimentów

Obowiązek alimentacyjny nie jest „sztywny” i jest każdorazowo rozpoznawany w oparciu o dany stan faktyczny. Jeżeli ojciec dziecka zarabia dużo więcej niż Pani, a dziecko jest przyzwyczajone do wysokiego standardu życia – jakie zapewniał mu ojciec, to alimenty powinny to uwzględniać. Zgodnie z art. 135 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.): Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Obowiązek alimentacyjny względem małoletniego dziecka obejmuje dostarczanie nie tylko środków utrzymania, lecz także wychowania do czasu usamodzielnienia się dzieci. Potrzeby utrzymania mają charakter konsumpcyjny, ich zaspokojenie bowiem polega na zapewnieniu uprawnionemu mieszkania, wyżywienia, odzieży, leczenia, pielęgnacji w chorobie itp. Zaspokojenie potrzeb dziecka w zakresie wychowania następuje przez zapewnienie mu nie tylko środków materialnych, lecz także osobistej troski o jego rozwój fizyczny i umysłowy oraz przygotowanie go do samodzielnego życia w społeczeństwie.

Proszę mieć na uwadze treść orzeczenie Sądu Najwyższego, w którym czytamy, że „(...) osoba, na której ciąży ustawowy obowiązek alimentacyjny, a zwłaszcza obowiązek alimentacyjny względem swych nieletnich dzieci, powinna w celu zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego dążyć do pełnego i właściwego wykorzystania swych sił, kwalifikacji i zdolności zarobkowej, jeśli istnieją ku temu realne możliwości. Zakres zatem obowiązku alimentacyjnego może i powinien być większy od wynikającego z faktycznych zarobków i dochodów zobowiązanego, jeżeli przy pełnym i właściwym wykorzystaniu jego sił, zarobki i dochody byłyby większe, a istniejące warunki społeczno-gospodarcze i ważne przyczyny takiemu wykorzystaniu nie stoją na przeszkodzie” (orz. SN z 9.1.1959 r., III CR 212/58, wydane na gruncie Kodeksu rodzinnego).

Brak częstego i osobistego kontaktu z dzieckiem uwzględniane przy ustalaniu alimentów

Wobec tego nie sposób sztywno określić, jakich alimentów może się Pani domagać od ojca dziecka. Proszę zrobić wyliczenie, jakie miesięczne koszty utrzymania będzie Pani ponosić na dziecko. Jeżeli ojciec dziecka nie będzie widywał się z córką, to co do zasady powinien opłacać większą część tych kosztów – z uwzględnieniem także kosztów związanych z zamieszkiwaniem dziecka. Jeżeli zatem określi Pani koszty utrzymania dziecka np. na 3000 zł, proszę wnosić o orzeczenie od ojca dziecka kwoty 2500 zł, wskazując, iż ojciec dziecka zarabia dużo więcej, stale mieszka za granicą i nie posiada z dzieckiem częstego i osobistego kontaktu – co wpływa na wysokość alimentów.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59

2. Orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 1959 r., III CR 212/58, OSNCK 1960, Nr 2, poz. 48 (wydane na gruncie K.r.)