Egzekucja alimentów pomimo regularnych płatności, co zrobić?

Komornik „wykonawcą” wierzyciela

W Pana opisie pojawiło się kilka wątków związanych z alimentami. Postaram się odpowiedzieć na wszystkie w kolejności pytań.

Sytuacja, którą Pan opisał, nie powinna się wydarzyć, jeśli alimenty rzeczywiście były płacone regularnie. Niemniej jednak komornik jest niejako „pracownikiem” wierzyciela. Sam nie może zdecydować, czy będzie ściągał zadłużenie, czy ono słusznie zostało skierowane do egzekucji. Co więcej, nawet jeśli otrzyma wiarygodne informacje, że dług alimentacyjny jest spłacany, nie może umorzyć postępowania. Zatem, jeśli matka dzieci zgłosiła do komornika, że jest zaległość w alimentach, to ma on obowiązek egzekwować zarówno zaległość, jak i alimenty bieżące. Zagadką pozostaje to, na jakiej podstawie komornik uznał, że skutecznie Pana zawiadomił o toczącym się postępowaniu. Jeśli matka dzieci podała polski adres, to owszem tak mogło się stać. Jeśli jednak Pański adres był aktualny, to nie można uznać, że dokumenty zostały skutecznie doręczone.

Bezcelowa egzekucja alimentów, skoro dłużnik płaci

Gdyby Pan wykazał, że matka dzieci, zgłaszając sprawę do komornika, działała w złej wierze, można by wówczas na nią przenieść obowiązek ponoszenia kosztów komorniczych. Zgodnie bowiem z art. 770 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego (K.p.c.) – dłużnik zwraca wierzycielowi koszty niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji. Koszty te ściąga się wraz z egzekwowanym świadczeniem. Zatem jedynie celowe prowadzenie egzekucji uzasadnia ściąganie kosztów od dłużnika. Wierzyciel, który bez potrzeby powoduje wszczęcie egzekucji w sytuacji, gdy dłużnik zgodnie z tytułem wykonawczym dobrowolnie świadczy alimenty w wymaganej wysokości i ustalonym terminie, sam powinien ponieść wywołane tym postępowaniem koszty egzekucyjne, przysługujące organowi egzekucyjnemu. Zwolnienie wierzycielki, jako dochodzącej roszczeń alimentacyjnych, od uiszczenia kosztów sądowych, które rozciąga się także na postępowanie egzekucyjne (art. 771 K.p.c.), w tym przypadku dotyczy tylko kosztów niezbędnych do celowego przeprowadzenia egzekucji (art. 770 K.p.c.) (post. SN z 9.9.1987 r., III CRN 233/87, Legalis). Podobnie dłużnik, przeciwko któremu wszczęta została egzekucja alimentów, mimo że dobrowolnie zaspokajał alimenty w terminie i wysokości określonej w tytule wykonawczym, może skutecznie – stosownie do okoliczności – w drodze skargi kwestionować czynności komornika w zakresie obciążenia go kosztami egzekucyjnymi (art. 767 i 770 K.p.c.) [uchwała SN(7) z 27.11.1986 r., III CZP 40/86, OSNCP 1987, Nr 5–6, poz. 71].

Pełnomocnik, adres do doręczeń w kraju

Przechodząc już bezpośrednio do Pańskiego problemu –może Pan sam uzyskać od komornika niezbędne informacje. Jeśli istotnie matka dzieci przesłała Panu pismo komornika, to w piśmie tym ma Pan wszelkie dane dotyczące komornika prowadzącego egzekucje. Na adres komornika proszę wysłać pismo z wnioskiem o podanie stanu egzekucji, a także ewentualne wyjaśnienia w zakresie adresu i braku doręczenia Panu pism komorniczych. W takim piśmie należy też wskazać adres do doręczeń w Polsce . Najlepiej aby osoba, której będą doręczane pisma, była zaufana na tyle, że z całą pewnością od razu od doręczenia jej pisma przekaże Panu wiedzę o nim oraz będzie miała możliwość przekazania Panu jego elektronicznej kopii (zdjęcia, skanu). Zgodnie z art. 763 K.p.c. komornik zawiadamia stronę o każdej dokonanej czynności, o której terminie nie była zawiadomiona i przy której nie była obecna, i na jej żądanie udziela wyjaśnień o stanie sprawy. W każdym piśmie kierowanym do strony komornik informuje o aktualnej wysokości należności będących przedmiotem egzekucji. Rzeczywiście tutaj może pomóc kancelaria prawna.

Wniesienie sprawy o podwyższenie alimentów – jak się dowiedzieć?

Zapytał Pan również, czy można dowiedzieć się, czy matka dziecka założyła sprawę o podwyższenie alimentów. Mając takie podejrzenie, najlepiej aby spróbował się Pan skontaktować z sądem rejonowym właściwym dla miejsca zamieszkania dzieci. Zazwyczaj sekretariat jest w stanie ustalić, czy wobec osoby o danym nazwisku toczy się sprawa. Nie zawsze jednak taka informacja jest możliwa do uzyskania, ponieważ przez telefon nie można zweryfikować tożsamości osoby, której udziela się informacji. Można jedynie spróbować. Natomiast jeśli nawiąże Pan kontakt z komornikiem, proszę wyraźnie wskazać, że nie otrzymał Pan bezpośrednio od niego żadnych pism w sprawie i prosi Pan o udostępnienie tytułu egzekucyjnego, czyli wyroku, na podstawie którego toczy się postępowanie.

Jeśli chodzi o konto, to o ile jest Pan w stanie udowodnić, że matka dziecka podała określoną kwotę i numer konta, to nikt nie może Panu zarzucić, że alimenty nie są należycie płacone.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
2. Postanowienie Sądu Najwyższego z 9 września 1987 r., sygn. akt III CRN 233/87
3. Uchwała Sądu Najwyższego z 27 listopada 1986 r., sygn. akt III CZP 40/86